کود کلسیم کلاته؛ جذب بهینه کلسیم در گیاهان
مقدمه
کلسیم یکی از عناصر ضروری برای رشد و توسعه گیاهان است که نقش مهمی در تقویت دیواره سلولی، افزایش استحکام بافتها، بهبود کیفیت محصولات کشاورزی و افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماریها و تنشهای محیطی دارد. بااینحال، جذب کلسیم توسط گیاهان معمولاً به دلیل حلالیت پایین برخی از ترکیبات کلسیمی محدود میشود. کود کلسیم کلاته یکی از بهترین روشهای تأمین این عنصر حیاتی است که به دلیل قابلیت جذب بالا و پایداری بیشتر در خاک و محلولهای غذایی، مورد توجه کشاورزان و باغداران قرار گرفته است.
در این مقاله، کود کلسیم کلاته را به طور کامل بررسی میکنیم، ویژگیها، مزایا، نحوه مصرف و نکات مهم در استفاده از این کود را توضیح میدهیم تا راهنمای جامعی برای کشاورزان و باغداران باشد.
کود کلسیم کلاته چیست؟
کود کلسیم کلاته یک نوع پیشرفته از کودهای کلسیمی است که در آن یونهای کلسیم با عوامل کلاتهکننده ترکیب شدهاند تا قابلیت جذب آنها توسط گیاه افزایش یابد. این کود معمولاً با استفاده از عوامل کلاتهکنندهای مانند EDTA، EDDHA، DTPA یا لیگنوسولفونات تولید میشود که باعث میشود کلسیم در محیط خاک و محلولهای غذایی پایدار باقی بماند و بهراحتی در دسترس ریشههای گیاه قرار گیرد.
مزایای استفاده از کود کلسیم کلاته
-
افزایش جذب کلسیم توسط گیاه
- ترکیب کلسیم با عوامل کلاتهکننده باعث میشود که این عنصر بدون ایجاد رسوب در خاک، بهسرعت در آب حل شود و از طریق ریشه و برگ به گیاه منتقل گردد.
-
تقویت دیواره سلولی و افزایش کیفیت محصولات
- کلسیم نقش مهمی در استحکام دیواره سلولی و بهبود ساختار میوهها و سبزیجات دارد. استفاده از کود کلسیم کلاته باعث افزایش ماندگاری، کیفیت و بازارپسندی محصولات کشاورزی میشود.
-
جلوگیری از کمبود کلسیم و بیماریهای مرتبط
- این کود به جلوگیری از بیماریهایی مانند پوسیدگی گلگاه در گوجهفرنگی و فلفل، لکههای تلخ در سیب، ترکخوردگی میوهها و مشکلات فیزیولوژیکی ناشی از کمبود کلسیم کمک میکند.
-
افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنشهای محیطی
- کلسیم به افزایش مقاومت گیاهان در برابر خشکی، گرما، بیماریها و عوامل بیماریزا کمک میکند.
-
سازگاری با سیستمهای مختلف آبیاری و محلولپاشی
- به دلیل حلالیت بالا و ترکیب پایدار، کود کلسیم کلاته میتواند در آبیاری قطرهای، سیستمهای هیدروپونیک و محلولپاشی برگی مورد استفاده قرار گیرد.
-
عدم ایجاد رسوب و گرفتگی در سیستمهای آبیاری
- بر خلاف برخی از کودهای کلسیمی مانند نیترات کلسیم یا کلرید کلسیم، کود کلاتهشده رسوب ایجاد نمیکند و برای استفاده در سیستمهای آبیاری قطرهای ایدهآل است.
انواع کودهای کلسیم کلاته
-
کود کلسیم EDTA
- مناسب برای محلولپاشی و تغذیه از طریق برگ
- جذب سریعتر نسبت به سایر انواع کودهای کلسیمی
-
کود کلسیم لیگنوسولفونات
- ترکیب ارگانیک و سازگار با محیطزیست
- افزایش ماندگاری کلسیم در خاک
-
کود کلسیم آمینوکلاته
- ترکیب با اسیدهای آمینه برای افزایش جذب و تأثیرگذاری بهتر
- بهبود متابولیسم گیاه و رشد سریعتر
نحوه و میزان مصرف کود کلسیم کلاته
۱. محلولپاشی برگی:
- میزان مصرف: ۱ تا ۳ لیتر در هزار لیتر آب
- زمان مصرف: در مراحل اولیه رشد، گلدهی و توسعه میوه
- نکته: محلولپاشی باید در هوای خنک، صبح زود یا بعدازظهر انجام شود تا جذب بهتری داشته باشد.
۲. استفاده در سیستم آبیاری قطرهای:
- میزان مصرف: ۵ تا ۱۰ لیتر در هکتار
- زمان مصرف: در طول دوره رشد و قبل از رسیدگی میوهها
- نکته: از ترکیب این کود با فسفرهای محلول و سولفاتها خودداری شود.
۳. استفاده در کشت هیدروپونیک:
- میزان مصرف: ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیگرم در لیتر آب
- نکته: میزان pH و شوری محلول تغذیهای باید بهدقت کنترل شود.
زمانبندی مناسب مصرف کود کلسیم کلاته
-
مرحله رشد رویشی:
- تأمین کلسیم در این مرحله باعث تقویت ساقهها، برگها و افزایش سطح فتوسنتز میشود.
-
مرحله گلدهی:
- در این مرحله، جذب کلسیم توسط گلها و میوهها افزایش مییابد و برای جلوگیری از ریزش گلها و افزایش درصد تلقیح ضروری است.
-
مرحله تشکیل و رشد میوه:
- در این مرحله، کلسیم نقش مهمی در جلوگیری از ترکخوردگی، پوسیدگی و افزایش کیفیت میوهها دارد.
-
مرحله رسیدگی میوهها:
- محلولپاشی کلسیم در این مرحله باعث افزایش ماندگاری و مقاومت محصولات در برابر آسیبهای پس از برداشت میشود.
نکات مهم در استفاده از کود کلسیم کلاته
- از اختلاط کود کلسیم کلاته با کودهای فسفردار و سولفاته خودداری کنید تا از ایجاد رسوب جلوگیری شود.
- بهترین زمان مصرف این کود، قبل از بروز علائم کمبود کلسیم است، زیرا جذب این عنصر پس از بروز علائم کمبود، کاهش مییابد.
- کود کلسیم کلاته را در مکانی خشک و خنک، دور از نور مستقیم خورشید و رطوبت نگهداری کنید تا از کاهش کیفیت آن جلوگیری شود.
- قبل از استفاده، دستورالعمل شرکت تولیدکننده را مطالعه کنید و از توصیههای کارشناسان کشاورزی بهره ببرید.
جمعبندی
کود کلسیم کلاته یک راهکار مؤثر برای تأمین کلسیم مورد نیاز گیاهان است که به دلیل قابلیت جذب بالا، پایداری در خاک و سیستمهای آبیاری، بهبود کیفیت محصولات و افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماریها و تنشهای محیطی، جایگاه ویژهای در تغذیه گیاهی دارد.
با انتخاب صحیح نوع و زمان مصرف کود کلسیم کلاته، کشاورزان میتوانند محصولاتی با کیفیتتر، ماندگارتر و مقاومتر تولید کرده و عملکرد مزارع و باغات خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.